‘Kijk naar buiten
Door het raam’

Oh help, wat heb ik gelachen om die tekstregel van Paul de Munnik.
Ik hou niet van teksten die té logisch zijn namelijk, zoals het mij logisch leek dat je niet door de muur naar buiten kijkt.

En vandaag gebeurde het mij zelve:
Ik keek naar buiten, door het raam.
Ik zag een groene container in de tuin staan, die ik voor driekwart vol wist.
Niet om het één of ander maar zelfs in de zogenaamd onderhoudsvrije tuin verzamelen zich bergen organisch afval. Valt het niet uit de eikenbomen dan zijn het wel dode kikkers.
Ik zag hoe de blauwe regen een eigen leven was gaan leiden, en hoe ik die, met van dat heel handige groene ijzerdraad, weer in goede banen probeer te leiden
Ik zag hoopjes zaagsel die veroorzaakt worden door wespen, boktorren of krokodillen die pogingen doen de pilaren onder het afdak uit te hollen.
‘Veger en blik’, dacht ik.
Verder zag ik niet zoveel door het raam. Dus wat zou het een verschrikkelijk goed idee zijn om de ramen te lappen. Streeploos natuurlijk.
In gedachten was ik al heel goed bezig.

Op het moment dat ik de tuin instapte, met veger en blik, werd ik overvallen door een hittegolf.
Een tsunami die me om de oren sloeg en latent aanwezige werk-, reinigings- en opruimdrift meteen onschadelijk maakte.

Ik sleepte een ligstoel naar de veiligste plek in de tuin en ging er in liggen.
Eigenlijk vond ik het nog te warm om te liggen.
Dus dacht ik na, en na, en na. En voor en weer na.

Daar was het ook te warm voor.
Maar ja. Een mens moet wat, of wil wat, en ik denk dat ik dood ben als ik niet meer denk.
Al leverde het niks op.
Daar was het gewoon te warm voor.
Enzovoort.

Ik wist ineens ook waarom Meneer de Munnik ging 'lopen tot de zon komt, tot ie straalt'.
Daarna was het te warm om te lopen.
Voila!

En zo snel is al sprake van een vruchtbare dag. Soms dan, soms.

Blood dries up
Like rain, like rain
Fills my cup
Like four seasons in one day

‘Goed, beter, best’ waren superlatieven na afloop.
Soms is dat zo met muziek-groepjes: ze komen, je gaat ze zien en ze overwinnen.
En dan weet je het wel, denk je.
Dan zie je ze weer en overwinnen ze opnieuw.
Of overtreffen.
En waar gaat het dan om, dames en heren?
Jawel: om het oneindig plezier dat niet anders kan dan overslaan op de toevallige passant. En kwaliteit, als waren het The Beatles zelve.
Zo zie ik het dan maar, ben ook maar een voorbijganger en kan niks met een gitaar.

Crowded House in de Heineken Music Hall.
‘Warme groet vanaf Boulevard d’Arena’ sms’te ik naar J.[P., red.] die ons even daarvoor ‘veel plezier’ toe- sms’te. Ja, sinds ik kan sms-en is mijn sociale leven er een stuk op vooruit gegaan.
Het was helemaal niet warm op de Arena-Boulevard en zo een voetbalstadion is ook niet erg opwekkend om langs te lopen, laat staan wanneer je net een parkeergarage-hel overleefd hebt.
Maar per SMS kan alles en bestaat alles, sinds ik meer kan dan ‘ja’ en ‘nee’.

De HMH is een fijne zaal. Ik was er nog nooit geweest, het is groot maar ook weer niet.
Crowded House was dichtbij en kwam binnen als een warme wervelwind.
Drie gitaren en een drummer, meer heeft een bandje ook niet nodig als Neil Finn je liedjesmaker en zanger is.
‘You’re so competitive’ wierp Finn gitarist Mark Hart toe.
'Are there any ten-year-old-boys in the audience?
Mark would like to race you!'
Waarna twee jongetjes van tien jaar uit het publiek werden gevist om een hardloop-wedstrijdje met de man te doen, zie hier [klik]

Ze waren grappig, ze waren leuk en ze waren erg goed.
‘Ik wilde je niet bij ieder liefdesliedje aanstoten’, zei C. terwijl we terugliepen naar de parkeergarage. ‘Of eigenlijk wilde ik dat wel maar ik heb het niet gedaan’, zag ik haar gemeen kijken. Of gemeend.
Nee, hou maar op en wrijf het maar in, ik had ze zelf wel herkend.
Stuk voor stuk. Overigens: welk liedje gaat niet over de liefde en dan vooral over wat er zoal mis kan gaan?

The sun shines on the black clouds
hanging over the domain
Even when you're feeling warm
The temperature could drop away
Like four seasons in one day

Eigenlijk had ik voor die knoop in mijn maag geen Crowded House nodig.
Maar het was fijn dat zij én wij er waren, daar in Amsterdam.

.

.

Ja, natuurlijk barst ik van de helden.
Ze inspireren, ontroeren, motiveren ~zo hoort dat met helden.
Het gebeurt niet zo vaak dat ik er twee binnen vierentwintig uur zie, maar de eer valt me dit weekend te beurt.
Ik volg ze allebei al meer dan vijfentwintig jaar,
ze heten allebei Huub.
Vanavond in het Theater de energie van Huub Stapel.
Morgen in Toomler de energie van Huub van der Lubbe.

Raar toeval.
Laten we 't er maar op houden dat 't waar is als 't uit 'Huub' komt.

In het pittoreske dorpje B. is een gevaarlijke dijkopgang.
Ik heb die dijkopgang vast wel meer dan honderd keer genomen, want op de route naar de boerderij van M.
Niet omdat ik nou zo van gevaar houd, meer omdat het met dat gevaar nogal meevalt, ik in een ongevaarlijker route gewoon verdwaal en maar zo dertig kilometer omrijd.
Dat is geen fictie, dat is natuurlijk gewoon een keer gebeurd.

Rechts van de gevaarlijke dijkopgang staat de boerderij van de kunstenaar, al kwam ik daar ook pas na tachtig keer passeren achter.
Nooit meer gezien dan de zijgevel, tot nu.
De man en ik betraden het pand een half uur te laat. Gemiste afslag in Zwolle, we reden maar zo dertig kilometer om.
Achter de deur een soort omgekeerde iglo in ijzerwerkconstructie.
‘Pas op, scherpe randjes’, zei de kunstenaar en zou dat die middag nog zeker tien keer herhalen.

We liepen door en kwamen in het meest overzichtelijke atelier ter wereld.
Tekentafels, ladekasten, ezels met schilderijen in wording, mooi licht en uitzicht op een park dat tuin heet.
De gekozen etsen lagen klaar, de kunstenaar vertelde in alle vriendelijkheid honderduit.
Over gedane zaken en toekomstige projecten.
Ik vertelde van De Koorddanser en hij herinnerde zich het schilderij.
De aquarel werd destijds uitgekozen op het moment dat de symboliek van de stap in het schijnbaar luchtledige treffend was.
‘Het is nog gebruikt voor een campagne van reizigersorganisatie Rover’, zei hij.
‘Weet je dat op de eerste solo-cd van Frank Boeijen een lied staat dat De Koorddanser heet?’ vroeg ik.
Dat vond de kunstenaar een leuk toeval.
‘Dat was dezelfde koorddanser’ vervolgde ik. De kunstenaar glom, groef even in een ladekast en daar lag De Koorddanser voor me, in etsvorm.

Tussendoor bekeek ik onophoudelijk de man, van hoe hij rondkeek tot alles zag, en hoorde wat hij vroeg en vertelde.
Ik voelde de wonderlijke vanzelfsprekendheid van zijn aanwezigheid.

Met ‘iene-miene-mutte’ koos ik een applaus-ets en met opgerolde prent verlieten we het atelier, waarbij de kunstenaar in het passeren nogmaals waarschuwde voor de scherpe randjes onderweg.
We namen de gevaarlijke dijkopgang zonder kleerscheuren en reden het pad af naar de boerderij.
Een groter verschil in entourage met het voorafgaande atelier moet nog uitgevonden worden, maar zijn niet juist díe tegenstellingen het leukst om te beleven?

En ik kon niet stoppen met kijken naar de man die koffie dronk, praatte, gadesloeg en later, na het oversteken van de dijk, op het Waal-strand kilo’s zand ving in haar, broekzakken, schoenen, mond en mij.
Voorbij glijdende boten, toevallige passanten en veel zon.
We verzonnen de noemer ‘Waal-weer’, om niet meer te vergeten en die meer inhield dan de zon en het water.

‘Ik ben zo bang mijn jaren met haar weg te gooien’ zei hij later.
Ik geloofde niet dat dit kan, je kunt je verleden niet weggooien alsof het huisvuil is.
Alles meegemaakt had geleid tot deze dag, een gevaarlijke dijkopgang die als je bovenaan bent een weids uitzicht met stromende rivier laat zien.
‘Er is maar één ding wat je niet moet weggooien en dat is de toekomst’, zei ik. Ik heb namelijk nogal makkelijk praten.

Maar terwijl ik het zei voelde ik wel wat ik bedoelde:
de toekomst en de angst voor de schreeuwende pijn die volgt als hij geen deel kan uitmaken van die van mij.

Dus.
Als er iemand nog tranen nodig heeft:
gratis af te halen, gaan per liter.

[ De Koorddanser ]

‘Vannacht kon ik niet slapen en luisterde ik naar de radio', zei hij. 'Job Cohen die voorlas uit ‘Titaantjes’ ofzo. Prettig.’

‘Oké’ dacht ik, Job Cohen die voorleest uit Nescio. Wat een aparte combinatie voor ’s nachts op de radio.
En vervolgens peinsde ik door over Nescio.
Hij had iets te maken met een plek waar ik gewoond heb. Toen was het 1995 en de locatie een oud nonnenklooster in Beek Ubbergen, midden in de poëtische Elyzese Velden.
Op een feest in de uiterwaarden ontmoette ik een man die me boeken van Nescio kado deed.
Tegenwoordig heb ik weer een boekenkast en ik trok het werkje ‘Boven het Dal’ tevoorschijn. Er viel een kaartje uit van de betreffende man, maar hierop niet de reden van de gift.

Daarvoor hebben we de Wikipedia-encyclopedie. Hoera,
In duidelijke bewoordingen de wandeltocht van Nescio door Beek Ubbergen en het opvolgend verschenen ‘Boven het Dal’.
Een paar honderd meter van het nonnenklooster blijkt tegenwoordig een beeldje te staan van Nescio, ‘het Schrijverke’.

Het beeldje is gemaakt door Ronald Tolman. Ach!
In de relatie voorafgaand aan mijn uitkomst in het klooster hing een aquarel met de afbeelding van een koorddanser aan de muur. Geschilderd door dezelfde Tolman.
Op zijn website bekeek ik nu zijn laatste werk, waaronder een fraaie serie met het thema ‘applaus’.
‘Yo!’ dacht ik, ‘als ik na het afgelopen jaar iets verdiend heb is, dan is het applaus’.
Hoeft geen staande ovatie te zijn, gewoon wat handen op elkaar en dan gooi ik er een bescheiden buiginkje tegenaan.
Ook al lijkt het allemaal soms wat hoekig, het leven bestaat wel degelijk uit cirkels die soms wonderlijk door elkaar heen draaien.

Ik zocht duizend-en-één galerieën bij elkaar, op zoek naar de ‘Applaus’-etsen.
Nergens te vinden.
In zo een geval kan de kunstenaar zelf natuurlijk uitkomst bieden en zo was het.
‘Van de twee etsen waar jij het over hebt, heb ik hier nog een exemplaar in de la liggen. Je bent welkom in mijn atelier.’
Dus maakte ik een afspraak in het atelier en vroeg 'hem' uit de eerste alinea om met me mee te gaan.
Met gevaar voor eigen leven ~ en welzijn,
ik zag een koorddanser met hoogtevrees, is het eigenlijk ook niet beter met beide benen op de grond te blijven?
Met lood in de schoenen? En soms vederlicht~ met een huppeltje?

"Zorg ervoor dat je dromen saaier zijn dan je echte leven!", zou Idse dan zeggen.

Een uitspraak die het waard is geleefd te worden.

.

.

[vervolg volgt]